اصفهان، شهری که به نصف جهان شهرت دارد و یکی از زیباترین و توریستیترین شهرهای ایران است که تاریخ و فرهنگی غنی دارد. این شهر به دلیل جاذبههای گردشگری فراوان هر ساله پذیرای گردشگران زیادی از سراسر دنیا است. اصفهان علاوه بر جاذبههای تاریخی به غذاهای و خوراکیهای سنتی خوشمزهاش نیز شهرت دارد. خوراکیهای سنتی اصفهان همچون شناسنامه این شهر، در شب یلدا نیز حضور پررنگی دارند. این غذاها و خوراکیهای خوشمزه در کنار خوراکیهای مرسوم شب یلدا سفره این شب را رنگین و چشمنواز میکنند. در این قسمت از بیسکوپدیا قصد داریم به معرفی برخی از خوراکیهای سنتی اصفهان ویژه شب یلدا بپردازیم تا بیشتر با فرهنگ غذایی این شهر بزرگ و زیبا در شب یلدا آشنا شوید.
انگور
در گذشته مردم اصفهان برای شب یلدا، انگور را در فصلش خریداری میکردند و آن را در پارچهای میپیچیدند. سپس، این پارچه را در زیرزمین خانههایشان نگه میداشتند تا انگورها در طول سال خراب نشوند. در شب یلدا، انگورها را از پارچه در میآوردند و در کنار خانواده و دوستان میل میکردند.
خرمالو و انار
میوههای مرسوم شب یلدا از جمله خرمالو و انار از دیرباز در سفره شب یلدای مردم اصفهان حضور داشتهاند. اما هندوانه که امروزه به عنوان میوهای ضروری در این شب شناخته میشود، در گذشته به این شکل در دسترس نبوده است.
چلسمه
چلسمه یکی از خوراکیهای سنتی شب یلدا در اصفهان است. در گذشته، چلسمه به آجیل و تنقلاتی مثل گندم، شاهدونه و … گفته میشد. امروزه، چلسمه به چیپس، پفک، و خوراکیهای مشابه نیز گفته میشود.
آجیل
در شب یلدا که طولانیترین شب سال در تقویم ایرانی است، آجیل جایگاه ویژهای دارد. آجیل یلدا معمولا شامل انواع مغزها و میوههای خشک است که در کنار یکدیگر طعم و مزهای دلپذیر ایجاد میکنند و همچنین بسیار مقوی هستند.
در اصفهان نیز آجیل پای ثابت شب یلدا است و معمولا شامل موارد زیر است:
۱-کشمش
۲-گردو
۳-بادام
۴-قیسی
۵-برگه زردآلو یا برگه گلابی
۶-جوزقندی
۷-انجیر
۸-خرما
این آجیلها از نظر ارزش غذایی بسیار غنی بوده و سرشار از پروتئین، چربیهای سالم، فیبر و ویتامینها هستند. خوردن این آجیلها در شب یلدا علاوه بر اینکه لذتبخش است برای سلامتی نیز مفید است.
نوشیدنی
بهطور معمول چای و شربت، نوشیدنیهای رایج شب یلدا در اصفهان هستند. چای به عنوان نوشیدنی مورد علاقه ایرانیان در همه مراسمها و آیینهای ایرانی حضور دارد و شب یلدا نیز از این قاعده مستثنی نیست.
شربتها نیز یکی از نوشیدنیهای محبوب ایرانیان هستند که در شب یلدا نیز جایگاه ویژهای دارد. شربتها با تنوع بینظیری که دارند سفره شب یلدا را رنگینتر میکنند.
برف و شیره انگور
در شب یلدا در اصفهان، اگر برف باریده باشد مخلوط برف و شیره انگور به عنوان خوراکی مخصوص این شب سرو میشود. این نوشیدنی خوشمزه و مقوی از ترکیب برف تازه با شیره انگور غلیظ تهیه میشود و طعمی بینظیر دارد. برف، خنکی و تازگی را به این خوراکی میبخشد و شیره انگور، طعم شیرین و دلچسبی به آن میدهد.
پلو ماهی
پلو ماهی یکی از غذاهای سنتی و خوشمزه ایرانی است که در شب یلدا در بسیاری از نقاط کشور سرو میشود. در اصفهان نیز این غذا از جایگاه ویژهای برخوردار است و یکی از غذاهای اصلی سفره شب یلدا در این شهر محسوب میشود. پلو ماهی علاوه بر طعم لذیذ، ارزش غذایی بالایی نیز دارد.
آش کدو حلوایی
آش کدو حلوایی اصفهان یکی از لذیذترین و محبوبترین آشهای این شهر است که در شب یلدا به عنوان یکی از نمادهای این شب طولانی و خاطرهانگیز بر سر سفرههای مردم اصفهان قرار میگیرد. این آش طعمی شیرین و لذیذ دارد و از مواد اولیهای همچون کدو حلوایی، بلغور گندم، لوبیا چیتی، سیر، پیاز، نمک، فلفل و زردچوبه تهیه میشود.
کوفته
یکی از غذاها و خوراکیهای سنتی اصفهان ویژه شب یلدا، کوفته است. کوفته اصفهانی یکی از غذاهای سنتی و محبوب این شهر است که در شب یلدا نیز جایگاه ویژهای دارد. این غذای لذیذ و مقوی از گوشت چرخکرده، برنج، سبزیجات و ادویهجات تهیه میشود.
گندی
یکی دیگر از غذاها و خوراکیهای سنتی اصفهان ویژه شب یلدا، گندی است. گندی، این غذای سنتی و محبوب اصفهان با یک آرد مخصوص تهیه میشود. این آرد از حبوباتی مانند عدس، ماش، انواع لوبیا و نخود به دست میآید و به آرد گندی معروف است. این غذا طعمی بسیار لذیذ دارد و با حضورش در سفره شب یلدا، این شب را به یاد ماندنیتر میکند.
چرب و شیرین
چرب و شیرین، یکی از غذاهای سنتی و محبوب اصفهان است که در شب یلدا به عنوان یکی از غذاهای اصلی سرو میشود. این غذای خوشمزه با ترکیبی از آرد سبوسدار، تخم مرغ، شکر، کره، پودر نارگیل، پودر بادام، دارچین و زعفران تهیه میشود و آن را معمولا به صورت گرم و با نان تیلیت شده سرو میکنند. این غذا، غذای سنتی شهرضای اصفهان است که طعمی بسیار متفاوت و خوشمزه دارد و میتواند تکمیلکننده سفره شب یلدا باشد.
شب یلدا جشنی باستانی و زیبا است که در فرهنگهای مختلف با تفاوتهای زیادی برگزار میشود. هر قوم و فرهنگی خوراکیها و آداب و رسوم خاص خود را برای این شب دارد و این تفاوتها یکی از دلایل زیبایی و جذابیت شب یلدا است. این شب، جشنی برای شادی و صمیمیت است و خوراکیها صرفا بهانهای برای دور هم جمع شدن و لذت بردن از کنار هم بودن، هستند. در پایان امیدواریم از خواندن این مقاله لذت برده باشید. همچنین اگر به خوراکیهای سنتی شهرهای زیبای ایران علاقه دارید به بخش "خوراکیهای سنتی شب یلدا در بخشهای مختلف ایران" مراجعه کنید.
مراجع:
سایت:achareh
سایت:akharinkhabar
سایت:cookpad
