شیرین کننده‌های رژیمی به عنوان جایگزینی برای شکر به طور فزاینده‌ای محبوب هستند. افزایش و بروز چاقی، دیابت و سندرم متابولیک، همراه با افزایش آگاهی مصرف‌کننده، منجر به تغییر الگوی ثابت به سمت استفاده از شیرین کننده‌های رژیمی کم کالری شده است. این شیرین کننده‌های مصنوعی که به آنها شیرین کننده‌های غیر مغذی (NNS)، شیرین کننده‌های کم کالری، شیرین کننده‌های شدید نیز گفته می‌شود. این شیرین‌کننده های رژیمی شیرینی شدیدتر و بدون یا چند کالری در هر گرم دارند و در نوشیدنی‌ها، محصولات غذایی، داروها و حتی دهانشویه‌ها استفاده می‌شوند. پس، در این مطلب از بیسکوپدیا با ما همراه باشید تا اطلاعات کاملی در این باره پیدا کرده و در پخت کیک، شیرینی، دسر و نوشیدنی‌های خود از آنها استفاده کنید.
شکر چیست؟
شکر مانند فیبر و نشاسته در دسته کربوهیدرات‌ها قرار می‌گیرد اما با این تفاوت که کربوهیدرات‌ها درشت مغزی‌های ضروری محسوب می‌شوند و قند این‌گونه نیست. شکر یک اصطلاح عامیانه برای ساکارزها به شمار می‌رود که عموما برای کربوهیدرات‌های ساده‌ای مثل شکر سفید و قند استفاده می‌شود و رایج‌ترین شیرین‌کننده برای تهیه انواع دسر شیرین و شیرینی‌پزی و پخت کیک است.
شکر یا ساکارز که خود زیرمجموعه‌ای از قندهای طبیعی به شما می‌روند، انواع مختلفی دارد که به‌طور طبیعی در منابع تغذیه چون: میوه‌ها، سبزیجات، غلات و محصولات لبنی یافت می‌شود. از جمله قندهای طبیعی که در منابع تغذیه وجود دارند، عبارتند از؛
- فروکتوز
- گالاکتوز
- گلوکز
- لاکتوز
- مالتوز
آیا شکر برای بدن ما مضر است؟
سوالی که در این بین به وجود می‌آید، این است که آیا شکر برای بدن مضر است و باید حذف شود یا خیر. در پاسخ باید بگوییم که شکر به خودی خود بد نیست. در واقع، یکی از مواد معدنی لازم برای کارکرد صحیح سیستم بدن، قند است. بدن به‌طور کاملا طبیعی، در طی فرایندی، کربوهیدرات موجود در منابع طبیعی را دریافت کرده و آنها را به گلوکز یا قند تبدیل می‌کند و این همان چیزی است که حکم بنزین را دارد که سوخت و انرژی مورد نیاز بدن انسان را تامین می‌کند. بنابراین، شما نمی‌توانید قندهای طبیعی را از رژیم غذایی حذف کنید اما این انتخاب با شماست که شکرها رو چگونه و از چه غذاهایی دریافت کنید؛ زیرا تفاوت زیادی بین قند طبیعی مواد غذایی و شکری که مستقیم توسط شما اضافه می‌شود، وجود دارد.
شیرین کننده های رژیمی جایگزین‌های شکر
جالب است بدانید که شیرین کننده‌های رژیمی که به‌عنوان شکر از آنها استفاده می‌شود، عموما طعم شیرینی دارند اما حاوی شکر نیستند. این شیرین‌کننده‌ها یا کالری بسیار کمی دارند یا به کل کالری در آنها وجود نخواهد داشت. به همین علت، برچسب رژیمی می‌خورند و آنها را به‌صورت «بدون قند»، «کتو»، «کم کربوهیدرات» یا «رژیمی» می‌شناسند. بنابراین، اگر درحال تهیه انواع کیک کتو هستید، باید از جایگزین‌های شکر استفاده کنید که به عنوان شیرین کننده های رژیمی شناخته می‌شوند و عبارتند از؛
آسه سولفام (E950)
آسه سولفام پتاسیم یک شیرین‌کننده بدون کالری محسوب می‌شود که برای پخت کیک و شیرینی‌های رژیمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مواد که به‌عنوان شیرین‌کننده‌های مصنوعی هم شناخته می‌شوند، جایگزین خوبی برای شکر به شمار می‌رود و به علت شیرینی قالب، مقدار کمی از آن در تهیه غذاهای شما استفاده می‌شود.
آسپارتام (E951)
یکی از راهکارهای اصلی برای کاهش مصرف قند، افزودن آسپارتام به غذاها محسوب می‌شود که از آن به عنوان شیرین‌کننده مجاز برای دیابتی‌ها هم یاد می‌شود. محدوده شیرینی آسپارتام ۲۰۰ برابر بیشتر از شکر معمولی بوده و در عین حال کالری بسیار کمی دارد. این همان چیزی است که در نوشیدنی‌های رژیمی و شیرینی‌های رژیمی جایگزین می‌شود.
اریتریتول (E968)
یکی از شیرین‌کننده‌های رژیمی و کم کالری اریتریتول است. این قند به‌طور طبیعی در برخی از میوه‌ها وجود دارد اما آن شیرین‌کننده اریتریتول که در پخت کیک و شیرینی‌هایی چون کیک کتو وانیلی استفاده شده، به‌صورت صنعتی تهیه می‌شود. طعم اریتریتول با وجود شباهتی که با شکر دارد، بسیار ملایم است و سطح قند خون یا انسولین شما را هم دستکاری نمی‌کند. این شیرین‌کننده از طریق روده جذب بدن شده و بدون تغییر با ادرار دفع می‌شود.
ساخارین (E954)
این ماده از جمله شیرین کننده های رژیمی جایگزین شکر بوده که بسیار به صرفه است. از این ماده در تهیه نوشیدنی‌ها، آبنبات، مربا، ژله و کلوچه‌ها استفاده می‌شود و باعث می‌شود تا کالری آن تا حد زیادی کاهش یابد. اگر در تهیه غذاهایی مثل شیرینی ماکارون با گاناش شکلاتی یا نقل خانگی به اصطلاح کرم تارتار برخوردید، باید بدانید که نام تجاری ساخارین است. همچنین، پکتین که از آن برای جلوگیری از شکرک‌زدن مربا استفاده می‌کنید، حاوی ساخارین است.
سوربیتول (E420)
سوربیتول یکی دیگر از انواع جایگزین‌های سکر است که در دسته الکل‌های قندی قرار گرفته و در برخی میوه‌ها به‌طور طبیعی یافت می‌شود. از این ماده در مصارف تجاری برای حفظ رطوبت و افزودن طعم شیرین استفاده می‌شود. موادی که در تهیه انواع لوکوم، آبنبات عصایی و آبنبات میوه‌ای به اسم شربت ذرت استفاده می‌کنید، حاوی ماده سوربیتول است.
گلیکوزیدهای استویول (E960)
گلیکوزیدهای استویول یا استویا هم جزء شیرین‌کننده‌های بدون کالری قرار می‌گیرد که ۳۰۰ الی ۳۵۰ بار شیرین‌تر از شکرهای عادی است و می‌تواند یک جایگزین فوق‌العاده برای قند افزودنی باشد. شما می‌توانید در اکثر پخت و پزهای خود مثل: کیک شکلاتی رژیمی، کوکی جوپرک، فرنی کتویی و اوتمیل رژیمی سیب و دارچین مورد استفاده قرار دهید.
سوکرالوز (E955)
سوکرالوز از دیگر شیرین‌کننده‌های غیر مغذی و کم کالری محسوب می‌شود که ۶۰۰ برابر شیرین‌تر از شکر عادی است که در غذاهای خود استفاده می‌کنید. بنابراین، با مقدار کمی از آن می‌توانید طعم شیرین و لذیذ غذاهای خود را تضمین کنید. این ماده به‌شدت پایدار است و در غذاها و نوشیدنی‌های مختلف تحت شرایط متفاوت، حالت یکسان دارد و طعم خود را حفظ می‌کند.
زایلیتول (E967)
زایلیتول یکی دیگر از انواع شیرین‌کننده‌های جایگزین به شمار می‌رود که برای دندان هم فواید خاصی دارد. اگر این ماده با اعتدال استفاده شود، نه تنها ضرری ندارد، بلکه می‌تواند به بهبود وضعیت گوارش بدن شما هم کمک کند. بنابراین، اگر قصد تهیه شیرینی‌هایی چون رولت خامه‌ای کتویی دارید، بهترین گزینه زایلیتول خواهد بود.
کلام پایانی
شیرین کننده های رژیمی جایگزین شکر در دهه اخیر اهمیت زیادی پیدا کردند؛ زیرا با افزایش آمار ابتلا به دیابت و مشکلات قلبی عروقی که به‌نوعی با افزایش مصرف قند مرتبط هستند، روبرو شده‌ایم. شما با کمک جایگزین‌ها می‌توانید طعم شیرین غذاهای خود را حفظ کرده و در عین‌حال، رژیم غذایی داشته باشید که شما را از بروز بیماری‌های مختلف در امان نگه می‌دارد. در این مطلب، به بررسی انواع جایگزین‌ها پرداختیم که می‌توانید مورد استفاده قرار دهید. امیدواریم که این نکات برای شما مفید و کاربردی باشد.
